شمال نیوز : یکی از ملاک های تشخیص رشد کشورها رسیدن به توسعه پایدار است. کشورهای توسعه یافته با برنامه ریزی و تلاش و همچنین توجه به همۀ ابعاد توسعه پایدار به این مهم رسیده اند و بسیاری از کشورها که ما آنان را به عنوان کشورهای در حال توسعه می شناسیم در این راه گام برمی دارند.

توسعه پایدار برآوردن نیاز امروز جامعه بدون به مخاطره انداختن توانایی و منابع نسل آینده است. در حوزۀ اجتماعی توسعه پایدار را می توان در بهبود بخشیدن به کیفیت زندگی همۀ مردم دید.

رشد رفاه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه از مهمترین نمودهای این نوع از توسعه خواهد بود. سالها رشد اقتصادی به عنوان محور توسعه پایدار شناخته می شد. هر کشوری که به رشد اقتصادی مطلوب و تولیدات فراوان داخلی می رسید این توسعه را در ظاهر تجربه می کرد. ولی به مرور زمان دولت ها به واقعیت موجود پی بردند.توسعه ی به ظاهر پایدار این کشورها لطمات فراوانی را به محیط زیست و رفتارهای اجتماعی مردم وارد ساخت. امروزه توسعه پایدار موقعی معنا پیدا می کند که این توسعه با رشد فرهنگی، اجتماعی و زیست محیطی نیز همراه باشد.

شهرستان زیبا، کم برخوردار اما پراستعداد سوادکوه، پتانسیل رسیدن به رشد و توسعه ای درخور مردم این منطقه را دارد. این شهرستان از لحاظ وجود نعمت های خدادادی اعم از معادن زیرزمینی و روزمینی، جنگلها، زیرساختهای حمل و نقل، موقعت استراتژیک جغرافیایی، موقعیت مناسب برای دامپروری و کشاورزی و ... به تنهایی شاید به اندازۀ برخی از کشورهای دنیا غنی و با ارزش است. به این موارد اگر نیروی انسانی کارآمد و زحمت کش را هم اضافه کنیم دیگر بهانه ای برای عدم دست یابی به توسعه و رشد نخواهیم داشت.

متاسفانه با وجود همۀ این استعدادها و لطف بیکران خداوندی، امروز شرایط عمومی شهرستان مناسب نیست و در برخی از حوزه ها رو به وخامت می رود و از محرومیت مفرط رنج می برد .

راههای دسترسی به شهرستان، محور ترانزیتی که از قلب شهرهای آن می گذرد جزء افزایش ترافیک، آلودگی صوتی و محیطی و تصادف های گاه و بی گاهی که جان همشهریان ما را می گیرد، برای شهرستان عایدی دیگری ندارد. این محور به جای آنکه زمینه ساز حمل و نقل محصولات شهرستان به دیگر نقاط باشد، تبدیل به بهترین مسیر تردد مسافرانی شده است که بدلیل نبود زیر ساخت های گردشگری فقط دردسر دارند و بس.

جنگل های انبوه و چند میلیون سالۀ شهرستان که از قدیمی ترین نوع جنگل های دنیاست، محلی است برای درآمدهای میلیونی و گاه میلیاردی عده ای انگشت شمار که انگار قرار است بعد از آنها دنیا به پایان برسد و وظیفۀ آنان تمام کردن جنگل است. با خروج دامداران از جنگل، این نعمت خداوندی تبدیل به محیطی امن برای سوداگران و قاچاقچیان چوب شده است و آنها با خیال راحت و البته با رانت و استفاده ازسوء مدیریت برخی حوزه ها، اقدام به از بین بردن شش های زمین می کنند. معادن غنی و پر از طلای سیاه سوادکوه، میلیون ها سال انتظار کشید تا فقط حدود پنجاه سال از آن استفاده شود. عده ای مال اندوزی کنند و تمام معادنی که هر کدام در صورت فعال شدن ظرفیت کاری و اشتغال فراوانی را به همراه دارند.

در کنار این معادن ذغالسنگ، وجود ماده ای با ارزش به نام فلورین با خلوص بالا که به گواه کارشناسان بهترین فلورین ایران است سالهاست منتظر دستان توانمند مهندسان و کارگران است تا بخشی از دردهای شهرستان را درمان کند. البته در بهره برداری از این معادن آنچه مهم است و در اولویت قرار دارد مسئله زیست محیطی و حفظ آن است. آب و هوای منحصر به فرد شهرستان، محیطی را فراهم آورده که برای دامپروری و صنایع مرتبط با آن بسیار مناسب است. پرورش دام و طیور به واسطۀ هزاران سال تجربه در این منطقه این روزها یا تعطیل شده و یا به صورت خانگی انجام می گیرد. درصد بسیار پایینی از ظرفیت شهرستان در این حوزه استفاده می شود و شغل آبا و اجدادی مردم سوادکوه در حال نابودی است.

در کشاورزی هم وضع بهتری نداریم. اکثر زمینهای روستائیان به دلیل مشکلات حمل و نقل، نبود راه دسترسی، کشت سنتی و دلایل دیگر، راکد و بایر مانده است و انگیزه ای برای کشاورزی وجود ندارد.

در بقیه حوزه ها هم وضعیت همین است. یا تعطیل شده و یا در شرف تعطیلی قرار دارد. با یک حساب ساده متوجه می شویم که آنچه در اختیار ماست و در همۀ کشورها از آن به عنوان یک فرصت برای رشد و توسعه شناخته می شود، برای ما تهدید است. تهدیدی جدی که عقب ماندگی اقتصادی، سطح پائین رفاه اجتماعی، مهاجرت بی رویه، خالی شدن روستاها، بی فروغی شهرها و ... را به دنبال دارد.

چه باید کرد؟

 نگاهی به آنچه که دیگران انجام دادند و موفق شدند می تواند الگوی خوبی برای ما باشد. آن بخش از برنامه ریزی و عملکرد کشورهای مترقی که مطابق با فرهنگ و اندیشه ی ماست راهکار عملی و علمی را پیش روی مدیران قرار خواهد داد. با برنامه ریزی با محوریت حفظ محیط زیست و نگاهی به آنچه نسل آینده به آن نیاز دارد استفاده از موقعیت های موجود در شهرستان، عدم انشقاق بین شهرهای این منطقه، حفظ وحدت در عمل و کلام، استفاده از نیروی انسانی با استعداد و دلسوز و ... از جمله راههایی است که می توان در آن گام نهاد و شرمندۀ آیندگان نشد.

حشمت الله سمیعی - کارشناس ارشد تعلیم و تربیت